Ryszard Mohan Matuszewski
Kalaripayat – Najstarsza Sztuka Walki

Om! Jak wiadomo, Kalaripayat(tu) jest najstarszą znaną i źródłową sztuką walki jaka istnieje i ciągle jest w Indii nauczana. Kalari oznacza ogólnie zarówno broń jak i miejsce ćwiczenia sztuk walki, salkę treningową czy pole bitwy. Payat (Payattu) oznacza ćwiczenie, trening, zmaganie. Słowo 'Kalari' wywodzi z sanskrytu od pojęcia 'Kala', które oznacza czas śmierci lub zanieczyszczenie, skalanie i od 'Ari' oznaczającego wroga, przeciwnika. Razem 'Kalari' to oczyszczanie się od wrogów i przeciwników, albo wyplewianie zachwaszczonego pola, czas śmierci tak skalań jak i nieczystości w postaci przeciwników czy wrogów. Teatr i taniec w indyjskich stanach, gdzie uprawia się sztuki walki jest przesiąknięty formami wziętymi z treningu sztuk walki i z życia legendarnych bohaterów. W zależności od lokalnego języka używa się zapisu Kalarpayat, Kalaripayat, Kalarippayat czy Kalarippayatu dla określenia tej samej idei Sztuki Walki.

Kalaripayat – Historia

Paraśurama uznawany jest w Indii za najstarszego historycznego mistrza, guru/h sztuki walki, czyli dynamicznej hathajogi. Paraśurama jest uczniem mistrza Śiva Mahadeva, założycielem królestwa Kerala w południowej Indii i ojcem duchowym wszystkich guru/h, mistrzów, którzy uczą sztuk walki w tradycyjny sposób. Paraśurama otrzymał przekaz Kalaripayat od Mistrza Śiva, a po jego wniebowstąpieniu uczył dalej 21 uczniów, którzy stali się potem wielkimi mistrzami sztuki walki. Każdy z 21 uczniów założył jedno Kalari (salę ćwiczeń) dając początek sieci świątyń sztuk walki w południowej Indii. Paraśurama, inaczej Rama z toporem jest jak wiadomo indyjskim bohaterem narodowym czczonym od tysiącleci szczególnie w południowej Indii, w stanie Kerala, Karnataka czy Tamil Nadu ale także wszędzie, gdzie zachowała się dobra tradycja ćwiczenia sztuk walki. Sztuka walki w Kerala miała swój złoty okres w latach 200 p.e.ch. do 600 e.ch., zwanym Sangam, kiedy to każde lokalne plemię, każdy okręg królestwa miał swoje wybitne ośrodki szkoleniowe i mnóstwo mistrzów bohaterów sztuki walki. Południowo-indyjski mistrz Agastya(r) także jest dobrze znany z nauczania sztuk walki, jako jeden z wybitnych przedstawicieli tradycyjnego i wszechstronnego Kalaripayattu. Podróżnicy tacy jak Luis de Camoens (1553) oraz Duarte Barbosa (16th century) wspominają w swoich pismach istnienie w Kerala tajemnych, starożytnych metod indyjskich sztuk walki pochodzących od bogów. Kanon sztuk użytecznych jaki daje Tantra omawia sztukę walki jako 'Vaijayiki Vidyagnanam’, co oznacza wiedzę o technikach służących do pokonania wrogów i zwycięstwa. Nauczanie sztuk walki odbywa się zgodnie z podstawowym dostępnym kanonem jakim jest Dhanurveda, czyli święta księga łucznictwa indyjskiego. Dhanurveda podaje, że wielcy mędrcy Indii tacy jak Viśvamitra, Sanaka czy Paraśurama praktykowali Kalaripayat będąc mistrzami ścieżki wojowników. Postawa „Łucznik” jest dobrze znana w treningu hatha joga, chociaż zwykle nie najlepiej ćwiczona przez zachdnich instruktorów, którzy łuku w ręku nie trzymali i Kalaripayattu nie znają!

W północnej Indii, w obszarze Himavantu (Himalaje, Tybet i Pamir) kultywowany jest Kalaripayat z główną formą kultową znaną jako Simhanada Vajramukti. Jest to nawiązanie do ścieżki wojowników Szamballah i północnej drogi śiwaitów indyjskich. Wiedza o sztuce walki zwana jest Simhanada Dharma, Drogą Lwa Ryczącego. Simhanada Vajramukti Sangha zasadza się na przekazie najbardziej indoaryjskim. Brytyjska okupacja Indii mocno tępiła sztukę walki, szczególnie w stanie Kerala, jednak nie zdołała jej wytępić i po okresie okupacji odrodził się i nawet wzmocnił cały tradycyjny system treningowy. Stare manuskrypty Kalaripayat uczą, że siedem podstawowych pozycji, których nazwy pochodzą od siedmiu zwierząt powstały w dżungli właśnie poprzez podglądanie i naśladowanie zwierząt w walce. Znany mistrz Bodhidharma, który przeniósł jogiczne sztuki walki z Indii do Chin pochodził właśnie z południowej Indii ze królestwa Kerala i faktycznie nauczał sztuki Kalaripayat, wprowadzając tę boską sztukę walki do Chin w klasztorze Szaolin. Tradycyjnie, sztuka walki była dostępna dla rodzin Braminów i Kszatrijów, czyli dla kast osób duchownych, nauczycielskich i wojowniczych. Kalaripayat nie ma wyraźnych styli ani szkół, a od wojowników wymaga się opanowania wszelkich umiejętności, jakie mogą się przydać na polu bitewnym.

Świątynia Sztuk Walki – Kalari

Sztuki walki uprawiane są w małych salkach treningowych mających charakter świątynki, która zbudowana jest na osi wschód-zachód, z wejściem od strony wschodniej. Proporcje ścian to przykładowo 42 stopy na 21 stóp albo 52 stopy na 26 stóp, dłuższa ściana w osi wschód-zachód, krótsza w osi północ-południe. W południowo-zachodnim rogu jest siedmio-stopniowy ołtarzyk, Puthara, na której są anioły trzymające straż nad sztukami walki, czyli bóstwa oręża, takie jak legendarny założyciel współczesnego Kalariyattu, Mistrz Paraśurama czy Bogini Kalariparadevata. Na ścianie zachodniej są zamontowane portrety dawnych mistrzów nauczających sztuki walki w danym Kalari, które jest tak miejscem ćwiczenia jak i ogólną nazwą dla białej broni do walki wręcz. Kalari Sangham to wspólnota wszystkich wojowników, którzy są wtajemniczeni w praktykę Kalaripayat, szczególnie w danym Kalari. Sukcesja czy linia nauczycieli i mistrzów od których się przekaz w danym Kalari wywodzi zwana jest Sampradayam.

Ceremonia Inicjacji

Przyjęcie nowicjusza ma zwykle miejsce w wieku około siedmiu lat, jako że wojowników wychowuje się od dzieciństwa. Na czas inicjacji, przyjęcia do Kalari wybiera się dobry, pomyślny dzień wedle zasad astrologicznego kalendarza i w harmonii z otwieranym nowym cyklem treningowym dla uczniów. Nowicjusz jest wprowadzany do świątynki będącej miejscem treningu, gdzie wchodzi się tak, że pierwszy krok zawsze stawia się prawą stopą. Wchodząc dotyka się też prawą ręką podłoża, którym w Indii zawsze jest dobrze wyrównana i twardo ubita ziemia, następnie tą sama prawą ręką dotyka się czoła. Jest pozdrowienie i wezwanie Bogini, Matki Ziemi, opiekunki wojowników. Nowicjusz jest zaprowadzany przed Puthara, ołtarzyk Kalari i tam powtarza całą ceremonie powitania miejsca ćwiczenia. Przyjmowany składa Dakszinę, datek ofiarny dla mistrza i świątynki, a następnie pokłania się mistrzowi nauczycielowi (Gurupada) w ten sposób, że dłońmi dotyka jego stóp w pozycji leżącej, z wyciągniętym ciałem. Guru/h kładzie dłonie na głowie ucznia, błogosławi go i modli się o jego powodzenie w nauce sztuki walki. Cała nauczona ceremonia wejścia, dotykanie ziemi, puttara, guruttara i gurupada jest powtarzana codziennie, zawsze kiedy adept wchodzi do sali ćwiczeń. Pokłon oznacza całkowite poddanie się bóstwom strażnikom sztuki walki, mistrzowi, zasadom i dyscyplinie treningowej. Dzień treningowy także kończy się pewną metafizyką, poprzez dmuchanie w konchę, czyli w dużą morską muszlę. Często dniem inicjacji i rozpoczęcia nowego cyklu treningowego jest jesienne indyjskie święto Vijaya Daśami.

Ćwiczenie Kalaripayat

Ćwiczenia rozpoczyna się prostymi, rewitalizującymi praktykami oddechowymi. Kultywuje się zasadnicze pozycje i oparte na nich sekwencje czy formy ruchu jak na początek Gaja Vadivu (pozycja słonia), potem Aśwa Vativu (pozycja konia), Simha Vativu (pozycja lwa), Varaha Vativu (pozycja dzika), Matsya Vativu (pozycja ryby), Marjara Vativu (pozycja kota), Kukkuta Vativu (pozycja koguta), a na koniec Sarpa Vativu (pozycja węża). W niektórych Kalari ćwiczy się jeszcze Vativu-Mayura Vativu (pozycja pawia). Maipayatt formy ruchu ciałem i ćwiczenia ogólnorozwojowe Sztuki Walki zostały nawet uznane przez WHO jako rodzaj leczniczej gimnastyki. Trening sztuki walki ma za zadanie rozwinąć cztery rodzaje siły czy mocy znane jako karuttu. W kolejności są to: Maikaruthu - moc ciała, Manakaruthu – moc umysłu, Ankakaruthu – moc waleczności, a także Ayudhakaruthu - moc do władania bronią. Trening ma pięć etapów, z których pierwszy, Maithari to uelastycznienie i wzmocnienie całego ciała i wszystkich kończyn. Praktykuje się rozmaite sekwencje ruchów, skłonów, rozciągnięć i pozycji aż do rozwinięcia bardzo dobrej kondycji i sprawności ogólnej. W drugim etapie znanym jako Kolthari wprowadza się trening z bronią drewnianą, z których pierwsza jest długi kij mający około 63 cali. W miarę jak uczeń opanuje ćwiczenie długim kijem, tak, że umie wykonać 100 uderzeń w ciągu minuty, wprowadza się krótki kij, pałkę. Trzecia faza treningu to Ankathari, w której uczniowie uczą się posługiwania prawdziwą, metalową bronia taką jak sztylet, miecz, włócznia i maczuga. W czwartym etapie na którym posługiwanie rozmaitymi broniami jest dobrze opanowane, student uczy się Verum-kai-prayogam walki wręcz całym ciałem z pomocą rąk, nóg i głowy. Piąty etap następuje, kiedy adept uzyska wielkie u swego mistrza zaufanie stając się powiernikiem Marma adi – wewnętrznych misteriów i tajemnic szkoły. Marma Adi to sekretne techniki powodujące natychmiastową bądź odroczoną w czasie śmierć z pomocą uderzeń specjalnych w witalne punkty organizmu. Guru/h uczą też tantrycznej magii wojennej oraz pewnych sekretnych ceremonii związanych z Boginią Zagłady i bóstwami – aniołami sztuki walki. Nauka masaży i sztuki leczenia włącznie z manuskryptami z zakresu zielarstwa również są przekazywane, gdyż Guru/h jest jeszcze także lekarzem dla lokalnej społeczności. Broń podstawowa używana w treningu Kalaripayat to: Mućan: Krótki kij; Kettukari: Długi kij; Otta: Wygięty kij; Gada: Maczuga; Kuntham: Włócznia; Ćurika: Miecz o dwóch ostrzach; Kattaram: Długi wąski miecz; Urumi: Długi giętki miecz. Om!